Read the English version here.
14 Kasım 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen Politika Diyalog Forumu, Türkiye’deki azınlıkların ekonomik, sosyal ve kültürel ( ESK) haklarına odaklanan projenin sonuçlarını sunmak üzere sivil toplum kuruluşları, politika yapıcılar ve yerel yönetim temsilcilerini bir araya getirdi. Alt hibe yararlanıcıları, proje süresince yürüttükleri saha araştırmasının temel bulgularını katılımcılarla paylaştılar.
Forum, araştırma sonuçlarına dayanarak çocuk haklarının korunması ve geliştirilmesine yönelik politikaları tartışmak üzere paydaşlar arasında çözüm odaklı bir diyalog ortamı oluşturmayı amaçlamıştır. Kuruluşlar, çocukların ESK haklarına tam erişimini sağlamak için bütüncül, kapsayıcı ve somut politika önerileri geliştirmeye ve konuları farklı paydaşlarla birlikte tartışmaya çalıştılar.
Tartışılan temel konular arasında çocukların ekonomik, sosyal ve kültürel haklarının izlenmesinin önemi; bu bağlamda çocukların karşılaştığı sorunlar; korumaya yönelik politikaların oluşturulmasında bütüncül bir yaklaşıma duyulan ihtiyaç ve çocukların ESK haklarının iyileştirilmesi ve güçlendirilmesi için atılması gereken adımlar yer aldı.
“Forum, çocukların temel haklarına erişimde karşılaştıkları süregelen güçlükleri ve sorunları tespit ederek ele almak ve bu alandaki ilerlemeyi gözlemlemek amacıyla çocukların ekonomik, sosyal ve kültürel haklarının izlenmesinin önemini vurgulamıştır.”
Gamze Rezan Sarışen — ESHİD
“Sistematik olarak ötekileştirilen kuruluşlar ve topluluklar arasında gelişen işbirliği ruhuna tanıklık etmek kesinlikle etkinliğin en önemli noktalarından biriydi. Alt hibe kümelerine, genel olarak sivil topluma, akademisyenlere ve kamu görevlilerine seslerini yükseltebilecekleri ve Türkiye’deki çocuk haklarının eksikliklerine ve ihlallerine ışık tutabilecekleri bir alan sağlamak, ülkede toplum öncülüğünde veriye dayalı politika oluşturma yolunda önemli bir adımdı.”
Lucía Vicente Gómez — Program Yöneticisi, HURIDOCS
Ertesi gün HURIDOCS ve ESHİD, geri bildirim oturumu için ilk döngü alt hibe yararlanıcılarıyla sabah etkinliğinde bir araya geldi. Katılımcılar Uwazi platformunun kullanımına ilişkin geri bildirimlerini paylaştı, sistematik özelliklerini olumlu bulduklarını ifade ederken kullanıcı dostu olma ve veri analizi konusunda daha iyi kaynaklara ulaşabilme gibi iyileştirmeye açık alanlara dikkat çektiler.
Tartışmalarda etik veri kullanımı, yerel düzenlemelere uyum ve sivil toplum ağları arasında işbirliğinin teşvik edilmesi vurgulandı. Katılımcılar, eğitimin özel ihtiyaçlara göre uyarlanmasının ve araçların devam eden projelere etkin bir şekilde entegre edilmesinin önemini vurguladılar.
Bu toplantının ardından öğleden sonra birinci ve ikinci döngüde alt hibe alan sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla bir deneyim paylaşımı etkinliği düzenlendi.
“Aylarca uzaktan çalıştıktan sonra, yüz yüze görüşmek çabalarımıza yenilenmiş bir enerji duygusu getirdi. İlk dönem katılımcılarından gelen geri bildirimler ve teşvikler, yeni katılımcıların coşkusuyla birleşerek büyüyen topluluğun ve bu girişimin süregelen ivmesinin altını çizdi. Bu toplantı, ilk döngü sırasında oluşturulan topluluğu güçlendirmek ve ikinci döngü katılımcılarının bu temel üzerine inşa etmelerinin önünü açmak için çok önemliydi. Sadece projeyi ikinci döneme tanıtmakla kalmadı, aynı zamanda daha geniş ESK hakları savunuculuğunu, veri odaklı politika oluşturmayı ve daha güçlü yerel katılımı desteklemek için ilk döngünün çıktılarından yararlanarak işbirliği için değerli fırsatlar yarattı. Yaşanmış deneyimlerin bu canlı alışverişine tanık olmak ve projenin pratik uygulamalarını gerçek zamanlı olarak görmek son derece ilham vericiydi.”
Oleksandra Kovalenko — Program Sorumlusu, HURIDOCS
Türkiye’de azınlıkların ESK haklarının geliştirilmesi
vrupa Birliği tarafından finanse edilen “İzleme ve Savunuculuk Ortaklıkları Yoluyla Türkiye’deki Dezavantajlı Grupların Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklarının Desteklenmesi Projesi” HURIDOCS ve ESHİD tarafından ortaklaşa yürütülmekte ve Türkiye’deki azınlık topluluklarının güçlendirilmesine odaklanmaktadır. HURIDOCS, dokümantasyon ve savunuculuk alanında teknik uzmanlık ve kırk yılı aşkın deneyim sunarken ESHİD, Türkiye bağlamına ilişkin derin bir anlayışa ve dezavantajlı grupların haklarını ilerletme taahhüdüne katkıda bulunmaktadır
Ekim 2023’te alt hibe faydalanıcılarının seçilmesinin ardından, sekiz sivil toplum kuruluşu çocukların ESK haklarını güçlendirmek için üç kümede çalışmıştır. Proje, her bir küme için ESK haklarının ihlallerine ilişkin bilgileri izlemek, belgelemek ve yönetmek için dijital bilgi havuzları oluşturmaya odaklanmıştır. Ayrıca, veri toplama, koruma ve yönetim için dijital araçların kullanımı konusunda eğitim verilmiştir. Bu çalışmalardan elde edilen bulgular 14 Kasım 2024 tarihinde yukarıda bahsedilen Politika Diyalog Forumu’nda sunulmuştur.
“Küme yani bir topluluk olmak, katılımcı ve şeffaf süreçlerin nasıl yönetileceğini, risk ve çözüm tespitinin nasıl çeşitlendirileceğini ve dolayısıyla daha hazırlıklı, emin ve gerçekçi adımların nasıl atılacağını, yerelleşmeyi yani yerel bilgiye-deneyime-fikre önem, özen ve öncelik vermeyi daha net anlamamızı sağladı. “
“En önemli kazanımlarımızdan biri, verilerin toplanması ve analiz edilmesi kadar sunulması, kullanılması, yönetilmesi ve korunmasının da çok önemli olduğunu fark etmiş olmamızdır. Proje yapısı içerisinde proje yöneticileri ve faydalanıcılar arasındaki iletişimin tek taraflı değil, karşılıklı diyaloğu esas alan bir yapıda olması, bundan sonra ‘alt hibe programlarının nasıl yapılandırılacağı’ konusunda her zaman paylaşacağımız bir ipucu.”
Sinem Sefa Akay
Araştırmacı, Uçan Süpürge Derneği
Projenin ikinci döngüsü
HURIDOCS ve ESHİD ekipleri 15 Kasım öğleden sonra Ankara’da AB tarafından finanse edilen projenin ikinci dönem alt hibe sahipleri ile de bir araya geldi. Toplantı, projenin gözden geçirilmesi, alt hibe başvurularının gözden geçirilmesi ve kümelerin araştırma projelerini sunmaları için bir fırsat sunmuştur.
Temmuz 2024’te başlatılan ikinci döngüde beş kuruluş ve dört bireysel araştırmacı alt hibe yararlanıcısı olarak seçildi. Bunlar arasında İnsan Hakları Okulu – Sendikal Haklar İzleme Ağı, Hayat Sende Gençlik Akademisi Derneği (Hayat Sende) ve Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı bulunmaktadır. Bu döngü, özellikle çalışma hakları ve devlet koruması altındaki stratejik yaklaşımlar, mülteci kadınların barınma hakkı, eğitim hakkı, sağlık hakkı, çalışma hakkı ve çocuklarının hakları ile çocuk adalet sistemindeki çocuk/genç mahkumların eğitim hakkına odaklanarak ESK haklarının ihlallerini izlemektedir.
HURIDOCS ve ESHİD bir önceki döngü ile aynı adımları ve yapıyı takip edecek olsa da, süreç aynı zamanda kendi özel ihtiyaçlarına ve zorluklarına göre uyarlanmaktadır. Kümeler, ESK hakları ihlalleriyle ilgili ayrıntılı ve çok boyutlu veri setleri oluşturmayı amaçlayan çalışmalar ve vaka analizleri yürütecektir. Ayrıca veri toplama, koruma ve yönetim için dijital araçların kullanımı konusunda eğitim alacaklardır. Bu girişimlerden elde edilen bulgular, 2025 yılında düzenlenecek ikinci Politika Diyalog Forumu’nda paylaşılacak ve yerel uzmanlar, insan hakları örgütleri, araştırmacılar ve yerel yönetimlerle işbirliği teşvik edilecektir.
Bu girişim, veriye dayalı içgörülerden yararlanarak ve ortaklıkları teşvik ederek, Türkiye’deki sivil toplumu ülke genelindeki dezavantajlı grupların ESK haklarını savunmak ve geliştirmek için güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Bu proje, Türkiye’deki’ Avrupa Komisyonu’nun desteğiyle yürütülmektedir.
